Khmer alfabesi, biz zavallı latin alfabesi kullanıcılarının imkanı yok çözemeyeceği şaheserlerden. Hani Çin alfabesini zor biliriz, ama hiç değilse harfler eve, kuşa, balığa, tapınağa, şuna buna benzer… Biraz hayalgücü ile yol almak mümkün gibidir. Khmer alfabesi ise zorlu. Yazımı pek ağdalı olduğu gibi kelimeler arasında boşluk da verilmiyor. Anla anlayabilirsen.
Siem Reap’ten Phnom Penh’e dönen otobüsteyiz. Otobüsün içindeki televizyondan niyeyse karaoke yayınlanıyor. Şarkılar Khmerce pop. Bollywood filmlerindeki şarkıların biraz daha stilize edilmiş, biraz daha batılı versiyonu oluyor bu müzik türü. Bir süre inat edip altyazıdan Khmer alfabesini sökmeye çalışıyorum, ama bırakın alfabeyi, ilaç niyetine bir tek adet harfi bile çıkartamıyorum. Şarkıcı dizenin sonunu “Aaaa” diye uzatıyor mesela, bunun karşılığı olarak ekranda 4 farklı harf yazıyor. Buyur buradan yak.
Kamboçyalılar’ın İngilizcesini de dikkatle dinlemek gerekiyor. Nedendir bilinmez, kelimenin son harfini mutlaka yutuyorlar. Siz oradan alıp cümlenin sizde yarattığı çağrışımlarla doğru orantılı olarak tamamlayacaksınız kelimeyi. “Turi” diyorsa sizden bahsediyordur turist olarak. “Ray” diyorsa pirinç. İlk gün bizim Yan, “lan, lan” deyip duruyor. “Lan deme lan!” cümlesi zihnimden geçerken anlıyorum ki Yan öğle yemeği saatinden bahsediyor.
Sonuç olarak neymiş, kaç insan o kadar lisan.