Sizi bir grup sıradışı Bolivyalı kadınla tanıştırmak isterim: Lidia, Dora, Cecilia, Elena ve Liita. Ya da tanınan isimleriyle Las Cholitas Escaladoras. Yani Dağcı Cholitalar.
Chola ya da cholita, Bolivya’nın Aymara ve Quechua halklarına mensup kadınlarına verilen bir isim. Onları kıyafetlerinden hemen tanıyabilirsiniz: Kabarık renkli etekler, omuzlara atılmış yün şallar, upuzun örgü saçlar, başa düştü düşecek gibi oturtulmuş bombin tipi melon şapkalar.
Bolivya’da geçmişte toplumun en alt tabakası kabul edilen ve ayrımcılığa uğrayan cholita‘lar bazı restoranlara, taksilere, hatta başkent La Paz’ın kimi semtlerine alınmaz; başkalarının yapmak istemediğini işlerde çalışırmış. Birçok Aymara gibi, eşleri dağ tırmanışlarında turistlere kimi zaman rehberlik, kimi zaman hamallık yaparken cholita‘lar da kamplarda çok düşük ücretlerle aşçılık yaparmış.
Ben Las Cholitas Escaladoras’ın hikayesini İspanyolca öğreten bir podcast‘te dinledim. Grubun lideri Lidia tane tane anlatıyordu: Yıllarca dağcılara yemek hazırladıktan sonra bir gün, hem de 50 yaşına gelmişken, ”Ben niye çıkmıyorum ki zirveye?” diye sormuştu. Bu basit soru bir grup cholita‘nın kaderini değiştirecekti.
17 Aralık 2015’te kramponları takıp Huayna Potosi Dağı’nın 6.088 m’deki zirvesine ulaştılar. Ardından And Dağları’nın diğer zirveleri Acotango’ya (6.052 m), Parinacota’ya (6.350 m) ve Pomarapi’ye (6.650 m) tırmandılar. Arjantin’de bulunan Aconcagua’ya (6.952 m) tırmanışları belgesele çekildi.
Karşılaştıkları engellemeleri, zorlukları tahmin edersiniz. Ancak hikayenin en can alıcı tarafı, tüm bu tırmanışları bir zamanlar aşağılanmalarına neden olan etnik kıyafetlerini çıkarmadan yapmakta ısrar etmeleri. Dağcılık ekipmanını gururla taşıdıkları kabarık eteklerinin ve şallarının altına giyiyorlar.
Las Cholitas Escaladoras bugün profesyonel rehberlik yapıyor. Bu özgür hanımları takip etmek isterseniz instagram hesapları şurada.
Fotoğraflar: Todd Antony